⭕️ طلا چیست؟
طلا یا زَر با نشان شیمیایی Au نام عنصری نرم و شکل‌پذیر و به رنگ زرد روشن و براق است که در مجاورت هوا و آب زنگ نمی‌زند و تیره نمی‌شود. از نظر شیمیایی، طلا فلزی واسطه است که در گروه ۱۱ جدول تناوبی جای دارد و یکی از کم واکنش‌ترین عنصرهای جامد در شرایط استاندارد است.
این فلز را می‌توان به‌صورت خالص در طبیعت به‌شکل دانه‌ای یا تکه‌ای در میان سنگ‌ها، رگه‌ها و آبرفت‌ها پیدا کرد. طلا همچنین به‌صورت محلول جامد با دیگر عنصرها مانند نقره (الکتروم)، به‌شکل یک آلیاژ با فلزاتی چون مس و پالادیم و حتی به‌صورت ادخال و گیر افتاده در میان موادی نظیر پیریت قابل مشاهده است. طلا در موارد غیرمعمول، به‌صورت ترکیب شده با عناصری مانند تلوریوم نیز مشاهده شده‌است.
طلا معمولاً به صورت آلیاژ همراه با فلزات دیگر استفاده می‌شود. مس رایج‌ترین فلز برای ساخت آلیاژ طلاست و گاهی از فلزات دیگری مثل نقره، نیکل، و پالادیوم هم استفاده می‌شود. درصد طلای موجود در هر جسم فلزی، عیار طلا نامیده می‌شود که معمولاً از واحد ۲۴ یا واحد ۱۰۰۰ بیان می‌شود؛ مثلاً طلای ۱۸ عیار (۷۵۰) حاوی ۷۵ درصد طلاست و طلای ۹۰۰ شامل ۹۰ درصد طلاست.
⭕️ طلای ۱۸ عیار چیست؟
طلا یا زَر با نشان شیمیایی Au نام عنصری نرم و شکل‌پذیر و به رنگ زرد روشن و براق است که در مجاورت هوا و آب زنگ نمی‌زند و تیره نمی‌شود. از نظر شیمیایی، طلا فلزی واسطه است که در گروه ۱۱ جدول تناوبی جای دارد و یکی از کم واکنش‌ترین عنصرهای جامد در شرایط استاندارد است.
این فلز را می‌توان به‌صورت خالص در طبیعت به‌شکل دانه‌ای یا تکه‌ای در میان سنگ‌ها، رگه‌ها و آبرفت‌ها پیدا کرد. طلا همچنین به‌صورت محلول جامد با دیگر عنصرها مانند نقره (الکتروم)، به‌شکل یک آلیاژ با فلزاتی چون مس و پالادیم و حتی به‌صورت ادخال و گیر افتاده در میان موادی نظیر پیریت قابل مشاهده است. طلا در موارد غیرمعمول، به‌صورت ترکیب شده با عناصری مانند تلوریوم نیز مشاهده شده‌است.
طلا معمولاً به صورت آلیاژ همراه با فلزات دیگر استفاده می‌شود. مس رایج‌ترین فلز برای ساخت آلیاژ طلاست و گاهی از فلزات دیگری مثل نقره، نیکل، و پالادیوم هم استفاده می‌شود. درصد طلای موجود در هر جسم فلزی، عیار طلا نامیده می‌شود که معمولاً از واحد ۲۴ یا واحد ۱۰۰۰ بیان می‌شود؛ مثلاً طلای ۱۸ عیار (۷۵۰) حاوی ۷۵ درصد طلاست و طلای ۹۰۰ شامل ۹۰ درصد طلاست.
⭕️ طلای ۲۴ عیار چیست؟
طلای ۲۴ عیار به معنای طلای خالص می باشد یعنی یک قطعه از طلای ۲۴ عیار، از بالاترین خلوص ممکن فلز طلا تشکیل شده است. نکته مهم این است که از طلای ۲۴ عیار به دلیل انعطاف و شکل پذیری بیش از حد، نمی توان در ساخت فلزات و مصنوعات گران بها استفاده کرد لذا برای این منظور طلا را با نسبت های مشخص با سایر آلیاژها و فلزات ترکیب می کنند تا از نتیجه حاصله، طلای قابل استفاده در صنعت طلا و جواهر سازی حاصل شود. به عنوان مثال اگر به میزان یک چهارم از حجم طلای خالص با آلیاژهای دیگر ترکیب شود نتیجه حاصله طلای ۱۸ عیار خواهد بود که از آن برای ساخت انواع مصنوعات اعم از دستبند، گردن بند، گوشواره، انگشتر، حلقه و …. استفاده می شود.
⭕️ مظنه یا مثقال چیست؟
مظنه طلا یا مثقال طلا هر دو مترادف یکدیگر و برابر با ۴/۶۰۸۳ گرم طلای ۱۷ عیار (۷۰۵) می باشد. مثقال از واحد های رایج اندازه گیری جرم در کشورهای اسلامی بوده است و بر ۳ نوع است: مثقال شرعی، مثقال صیرفی و مثقال معمولی. هر مثقال شرعی برابر ۳٫۴۵۶ گرم ، هر مثقال صیرفی برابر ۴٫۶۰۸ گرم و هر مثقال معمولی نیز برابر با ۴٫۶۸۷۵ گرم می باشند. در محاسبات طلا، نوع دوم یا همان مثقال صیرفی مبنا قرار داده می شود.
مظنه بازار خود از قیمت اونس جهانی و قیمت دلار آزاد و از طریق فرمول زیر قابل محاسبه می باشد :
مظنه یا مثقال = ۹.۵۷۴۲ / ( قیمت هر اونس در بازار جهانی * قیمت دلار آزاد )
عدد ۹/۵۷۴۲ از تبدیل عیار ۲۴ در بازار جهانی به عیار ۱۷ مظنه و همچنین تبدیل اونس به مثقال حاصل‌شده است. لذا فرض کنیم که امروز قیمت دلار ۲۸۰۰۰ تومان و هر اونس هم ۱۸۹۷ دلار می باشد لذا بر این اساس مظنه یا مثقال عبارت خواهد بود از :
۵,۵۴۷,۸۲۶ = ۹.۵۷۴۲ / ( ۱۸۹۷ * ۲۸۰۰۰ )
این عدد به معنی قیمت یک مثقال طلای ۱۷ عیار (۷۰۵) است.
⭕️ انس چیست؟
هر انس برابر با ۳۱.۱۰۳۵ گرم از فلزات گران بها محسوب می شود. در استاندارد اوزان، هر انس برابر با ۲۸.۳۴۹ گرم می باشد اما واحد دیگری برای اوزان فلزات گران بها نظیر طلا، نقره و پلاتین از قدیم رایج بوده که انس تروی نامیده می شود و برابر ۳۱.۱۰۳۴۷۶۸ گرم است و محاسبات طلا و سایر فلزات گران بها نیز بر پایه همین انس تروی صورت می گیرد لذا یک انس طلا یعنی ۳۱.۱۰۳۵ گرم طلای ۱۰۰۰ یا ۲۴ عیار.
انس(مخفف: oz) از واحدهای جرم است. Oz سرواژهٔ «ounce» است. واحد «انس» در دستگاه‌های گوناگون، همچون یکاهای انگلیسی، یکاهای سلطنتی و دستگاه یکاهای معمول ایالات متحدهٔ آمریکا کاربرد داشته‌است و در هر یک از این دستگاه‌ها وزن متفاوتی دارد.
«انسِ» معمولی در سیستم بین‌المللیِ اوزان برابر با یک‌شانزدهم پوند یا ۴۰۰ ارزن است که در دستگاه متریک برابر با ۲۸٫۳۴۹۵۲۳۱۲۵ گرم می‌شود. این واحد در ایالات متحدهٔ آمریکا بسیار متداول است. در بریتانیا استفادهٔ رسمی از آن در سال ۲۰۰۰ به پایان رسید، اما هنوز هم در این کشور به‌طور غیررسمی استفاده می‌شود.
همچنین، برای اندازه‌گیری وزن فلزات گران‌بها، یعنی طلا، نقره، پلاتین، رودیم و پالادیم از انس بین‌المللی تروا استفاده می‌شود که معادل ۳۱٫۱۰۳۴۷۶۸ گرم است. این انس فقط برای اندازه‌گیری فلزات گران‌بها کاربرد دارد و وزن شمش‌ها و سکه‌های طلا و دیگر فلزات گران‌بها و نیز قیمت آنها معمولاً با انس تروا بیان می‌شود. اصطلاح «یک انس طلا» به‌معنی طلایی یک‌تکه یا ساچمه با وزن یک انس تروا و با خلوص ۹۹٫۹۹٪ (۲۴ عیار) است.
⭕️ نقره چیست؟
در زیورآلات و مصنوعات تولید شده با نقره عموما با یکی از اعداد ۹۲۵ یا ۹۹۰ یا حتی ۹۵۰ ممکن است مواجه شویم این عدد بیانگر عیار نقره بکاررفته در ساخت آن مصنوع می باشد. شایع ترین این عیارها بویژه در ایران، ۹۲۵ می باشد که از آن با عنوان نقره استرلینگ هم یاد می شود.
مقصود از عیار ۹۲۵ این است که فلز نقره ای که مد نظر ماست از ترکیب ۹۲.۵ درصد نقره خالص و ۷.۵ درصد از سایر فلزات و آلیاژها ساخته شده است. دلیل این امر، شکنندگی و نرمی بیش از حد نقره خالص است که همین ویژگی در فلز طلا نیز وجود دارد و به دلیل انعطاف پذیری بسیار زیاد آن، سازندگان ملزم هستند که آن را به نسبت مشخصی با سایر فلزات و آلیاژها ترکیب نمایند فرضا طلای ۱۸ عیار یا ۷۵۰ به معنای این است که ۷۵ درصد از محصول مورد اشاره را طلای خالص و ۲۵ درصد آن را سایر فلزات و آلیاژها شکل می دهند.
نقره هم مانند طلا دارای شمش های خالص یا ۹۹/۹۹ می باشد که عموما در کشورهای چین، سوییس، امارات و ترکیه ضرب می شوند و به آن نقره خالص درجه یک اطلاق می شود. منظور از نقره خالص درجه دو یا ۹۹ یا ۹۹/۹ همان نقره های ساچمه تولید شده در کشور ترکیه است. در ایران هم نقره های ساچمه تولید می شود که از آن با عنوان نقره ۹۹۰ یاد می کنند. همان طور که پیش از این گفته شد در نهایت هر یک از این شمش ها برای مورد استفاده قرار گرفتن در ساخت مصنوعات نقره باید به نسبتی با سایر آلیاژها ترکیب شوند.
قیمت هر گرم نقره به راحتی از طریق فرمول قابل محاسبه می باشد که عبارت است از :
( هر گرم نقره ۹۹۹ * عیار مورد نظر ) / ۹۹۹ = قیمت گرم نقره با عیار دلخواه
⭕️ شیوه محاسبه قیمت طلا در سامانه چگونه است؟
قیمت های طلا در سامانه معاملات آنلاین بر اساس نرخ های اعلامی شبکه اطلاع رسانی طلا و ارز به عنوان مرجع عمومی و اصلی بازارهای کشور محاسبه و اعمال می شوند. فرآیند کشف قیمت در شبکه اطلاع رسانی طلا و ارز هم بر پایه گردآوری و استخراج نرخ از مجموعه بازارهای معتبر سراسر کشور با تاکید و محوریت بازار طلای تهران و سپس پردازش و پالایش کلیه این موارد و اخذ میانگین متوسط آنها به انجام می رسد.