support@tgju.org021-91010004
جست‌وجو
شروع به تایپ کنید و محتوای مورد نظر را جستجو کنید
مجموعه آموزش ها و راهنمای استفاده از شبکه اطلاع رسانی طلا، سکه و ارز
بورس کالای ایران از سال ۱۳۸۷ قرارداد آتی سکه طلا را به فعالان و سرمایه‌گذاران این حوزه معرفی نمود.در بورس کالای ایران، هر قرارداد ۱۰ سکه را شامل می‌شود و در تمام ماه‌های زوج سال، این قراردادها تعریف می‌شوند.
بورس کالا، نحوه انجام قرارداد آتی برای هر کالا شامل زمان تحویل، مقدار کالا، میزان سپرده قرارداد آتی و سایر مشخصات مربوط را به‌صورت استانداردشده تعیین و اعلام می‌کند. برای انجام معامله هر قرارداد آتی سکه، خریدار و فروشنده در ابتدا مبلغی را به‌عنوان «وجه تضمین اولیه» به‌حساب خود نزد اتاق پایاپای واریز می‌کنند. این مبلغ جهت تضمین ایفای تعهدات مشتریان برای هر موقعیت اخذ می‌شود و میزان این سپرده در مشخصات هر قرارداد آتی تعیین می‌شود. در حال حاضر، وجه تضمین اولیه در قراردادهای آتی سکه تقریباً برابر با مبلغ یک سکه نقدی و به مبلغ ۱۱۰۰۰۰۰۰ ریال است. در حقیقت وجه تضمین اولیه حداقل سرمایه لازم برای انجام معاملات آتی سکه است و این مبلغ ممکن است تغییر نماید که این تغییرات از طریق اعلامیه‌های سایت بورس کالا به اطلاع عموم خواهد رسید.
سرمایه‌گذاران سپس با توجه به تحلیل خود از آینده بازار سکه، به ارسال درخواست خرید یا فروش خود می‌نمایند. این سفارش‌ها در کارگزاری‌های دارای مجوز فعالیت در بازار آتی از طریق تماس تلفنی و همچنین سامانه آنلاین تریدینگ انجام می‌پذیرد. خریدار و فروشنده با توجه به زمان تحویل کالا بر روی قیمت رقابت می‌نمایند و پس از توافق، معامله صورت پذیرفته و سفارش‌ها به موقعیت تبدیل می‌شود. اتاق پایاپای نیز مبلغ وجه تضمین اولیه دو طرف را مسدود و کارمزد کارگزاران و عوارض بورس از حساب دو طرف معامله کسر می‌شود.
سود یا زیان قرارداد در هرروز بر اساس قیمت تسویه قرارداد آتی در تالار بورس محاسبه و پس از پایان ساعت معاملاتی بدین شرح به‌حساب هر فرد منظور می‌شود که اگر قیمت‌ها در آن روز نسبت به‌روز قبل کاهش‌یافته باشد مبلغ سود از حساب سپرده خریدار کسر و به‌حساب سپرده فروشنده واریز می‌شود؛ اما اگر در آن روز قیمت‌ها افزایشی بوده آن مبلغ از حساب سپرده فروشنده کسر و به‌حساب سپرده خریدار واریز خواهد شد. این فرآیند تا زمانی ادامه می‌یابد که خریدار یا فروشنده موقعیت خود را باز نگه‌داشته باشند. منظور از «موقعیت باز» موقعیتی است که همچنان فعال بوده و از طرف صاحب آن بسته نشده باشد. بستن یک موقعیت از طریق اتخاذ موقعیت معکوس ممکن خواهد بود. بدین معنا که شخصی که موقعیت خرید دارد با اتخاذ موقعیت فروش در همان قرارداد می‌تواند موقعیت باز خود را ببندد و بالعکس.
از طرفی اگر مبلغ وجه تضمین اولیه شخص (چه خریدار و چه فروشنده) به دلیل زیان‌های وارده، از حداقل وجه تضمین کمتر شود از طرف کارگزاری برای مشتری مربوطه اعلامیه افزایش موجودی ارسال می‌گردد. مشتری تا یک ساعت پس از شروع معامله روز بعد فرصت دارد نسبت به افزایش موجودی خود اقدام نماید. درصورتی‌که پس از انعقاد قرارداد بین خریدار و فروشنده هرکدام از طرفین قرارداد تمایلی به ماندن در قرارداد نداشته باشند می‌توانند قرارداد خود را در تابلو بورس عرضه نماید. در این حالت مجدداً رقابت بر روی تابلو بورس بر اساس قیمت پیشنهادی صورت گرفته و پس از انجام قرارداد، کلیه مسئولیت‌ها به خریدار یا فروشنده جدید منتقل می‌گردد.
مثال کاربردی از معاملات آتی سکه
فرض کنید ما قصد سرمایه‌گذاری در بازار سکه راداریم. پس از بررسی این بازار قرارداد تیرماه ۹۴ را جهت ورود مناسب تشخیص می‌دهیم. با توجه به اینکه در روز ورود ما به بازار آتی، قیمت هر سکه تمام بهار آزادی در بازار ۱۰۲۰۰۰۰۰ ریال است و پس از مطالعه آخرین اعلامیه‌های بورس کالا درمی‌یابیم که وجه تضمین اولیه در بازار آتی سکه ۱۰ درصد قیمت روز قرارداد در بازار (به عبارتی قیمت روز یک سکه تمام) و حداقل وجه تضمین نیز ۷۰ درصد وجه تضمین اولیه می‌باشد، ما با تأمین مبلغ وجه تضمین اولیه لازم به مبلغ ۲۰۴۰۰۰۰۰ ریال اقدام به خرید ۲ قرارداد می‌کنیم
متأسفانه از روز بعد از خرید ما، سکه برای چند روز سیر نزولی به خود می‌بیند و موجودی وجه تضمین اولیه ما تحلیل رفته به‌طوری‌که در روز سوم از حداقل وجه تضمین نیز پایین‌تر می‌رود.
کارگزار اخطاریه تأمین وجه تضمین اولیه را اعلام و ما می‌بایست مبلغ موجودی خود را ترمیم نماییم؛ بنابراین بلافاصله مبلغ ۱۶۸۰۰۰۰ ریال واریز می‌کنیم. این عدد حداقل مبلغی است که موجودی وجه تضمین را به حداقل لازم یعنی ۱۴۲۸۰۰۰۰ ریال می‌رساند.
خوشبختانه از آن تاریخ به بعد قیمت سکه روند افزایشی در پیش می‌گیرد و ما در روز ششم با اتخاذ موقعیت معکوس یعنی فروش، تصمیم به خروج از این بازار می‌گیریم.
این معامله درنهایت به ۲۱۰۰۰۰۰ ریال منتج می‌شود
یکی از بزرگترین مزایای قرارداد آتی سکه طلا این است که سرمایه‌گذاران با استفاده از معاملات قراردادآتی از قرار گرفتن دارایی‌هایشان در معرض نوسانات قیمت بازار جلوگیری می‌نمایند.
در بازارهای آتی الزامی نیست که کالا یا دارایی به طور فیزیکی رد و بدل شود و برخلاف بازارهای نقدی، انتقال مالکیت فوری دارایی مطرح نمی‌شود. بنابراین در این بازارها بدون در نظر گرفتن این که فرد مالک دارایی باشد یا نباشد، قراردادها قابل خرید و فروش هستند. همچنین برخلاف بازارهای نقد که پشتوانه آن تحویل دارایی است، بازارهای معاملات آتی مبتنی بر تسویه نقدی است و یکی از اهداف آن، خرید و فروش دارایی در آینده است. ضمن این که ریسک‌های موجود در بازرا نقدی در بازار آتی دیگر مطرح نیستند.
۱- دریافت کد معاملاتی از طریق کارگزاری ۲- معرفی مشتری به بانک توسط کارگزار جهت افتتاح حساب عملیاتی پس از اخذ کد معاملاتی مشتری ۳- اعلام شماره حساب عملیاتی مشتری توسط بانک سامان به کارگزار ۴- اعلام شماره حساب شخصی توسط مشتری به کارگزار در فرمهای مربوطه
مشتری با خرید قرارداد معاملات آتی سکه را به قیمت روز قرارداد و با پرداخت ۱۰ درصد کل ارزش خریداری می‌کند و می‌تواند در تاریخ تعیین شده با مراجعه به صرافی های اعلام شده آنها را دریافت کند. مسلماً ارزش قراردادها برحسب زمان تحویل سکه‌ها متفاوت خواهد بود. چنانچه در طول دوره معاملاتی، قیمت سکه افزایش پیدا کرد آن شخص می‌تواند قرارداد خود را در بازار بفروشد و مابه التفاوت قیمت سکه را (نسبت به زمانی که خودش قرارداد را خریده بود و برحسب مقدار پولی که تا آن زمان پرداخت کرده است) از خریدار بعدی دریافت کند و اگر قیمت سکه پایین آمد زیان کرده و این ریسک بازار است، اگر فکر می کند قیمت باز هم پایین تر میآید می‌تواند برای جلوگیری از ضرر بیشتر نیز قرارداد خود را بفروشد.
تسویه معاملات در اتاق پایاپای انجام و تضمین می‌شود. اتاق پایاپای خود را در برابر طرفین معامله مسئول می‌داند و در برابر خریدار نقش فروشنده و بالعکس در مقابل فروشنده به عنوان خریدار عمل می نماید و بدین معنی است که مسئولیت ریسک طرف مقابل معاملات به اتاق پایاپای برمی‌گردد.
چنانچه در طول دوره معاملاتی، قیمت سکه افزایش پیدا کرد آن شخص می‌تواند قرارداد خود را در بازار بفروشد و مابه التفاوت قیمت سکه را (نسبت به زمانی که خودش قرارداد را خریده بود و برحسب مقدار پولی که تا آن زمان پرداخت کرده است) از خریدار بعدی دریافت کند و اگر قیمت سکه پایین آمد زیان کرده و این ریسک بازار است. اگر هم فکر می‌کند قیمت باز هم پایین‌تر میآید می‌تواند برای جلوگیری از ضرر بیشتر نیز قرارداد خود را بفروشد.
در بخش معاملات بر خط اوراق مشتقه در وب‌سایت بورس کالا با جداولی روبرو می‌شویم. این جداول هرکدام به قرارداد آتی سکه مربوط است. همان‌گونه که پیش‌تر بیان شد قرارداد آتی سکه در بورس کالای ایران در ماه‌های زوج سال در دسترس می‌باشد.
توضیحات:
GCTR95 کد قرارداد مربوطه است. GC مخفف Gold Contract به معنی قرارداد آتی طلا و TR بیانگر ماه شروع قرارداد که در اینجا تیرماه است می‌باشد. عبارت «شنبه ۲۶ تیرماه ۱۳۹۵» که در زیر GCTR95 درج‌شده نیز تاریخ آخرین روز معامله این قرارداد را نشان می‌دهد.
اندازه هر قرارداد ۱۰ سکه تمام بهار آزادی است؛ بنابراین در شکل فوق اعداد ۸ و ۱۰۱۹۰۰۰۰ در سطر سوم ستون تقاضا، درخواست خرید ۸ قرارداد (۸۰ سکه) به قیمت هر سکه ۱۰۱۹۰۰۰۰ ریال را بیان می‌کند. این موضوع در خصوص ستون عرضه نیز صادق است.
قیمت تسویه روزانه قیمتی است که از میانگین حجمی قیمت معاملات آن روزبه دست آمده و حداکثر یک ساعت پس از پایان معاملات توسط بورس کالا اعلام می‌شود. این قیمت مبنای محاسبه سود و زیان روزانه دو طرف قرارداد می‌باشد.
منظور از «ارزش» ارزش کل معاملات در آن روز است که بر مبنای «هزار ریال» اعلام می‌شود. «موقعیت‌های باز» هم به‌کل موقعیت‌هایی گفته می‌شود که تا این تاریخ تسویه نشده و باقی‌مانده است. عدد ۸۳۶ در شکل فوق تعداد موقعیت‌های باز قرارداد تیرماه ۹۵ را در روز پنج‌شنبه ۲۰ خرداد ۹۵ نشان می‌دهد که نسبت به‌روز قبل ۱۵ عدد کاهش‌یافته است.
این بانک که از واحدهای تابعه بانک ملی ایران است از سال ۱۳۸۱ باهدف کنترل و تنظیم بازار سکه آغاز به فعالیت نموده بود. یک ساعت قبل از آغاز مزایده روزانه در هرروز، بانک مرکزی بر اساس قیمت اونس جهانی، قیمت هر سکه را محاسبه و در اختیار بانک کارگشایی قرار می‌داد. بانک کارگشایی نیز سکه‌ها را دربسته‌های ۱۰۰، ۲۰۰ و ۵۰۰ تایی به‌صورت مزایده عرضه کرده و بدین ترتیب وظیفه محوله خود که تنظیم بازار است را به انجام می‌رساند. در سال های اخیر به دلیل تغییرات حاصل شده در ترکیب بازار و نوع معاملات و …. فعالیت چندانی از سوی این بانک رویت نگردیده است.
در ویدئو زیر نحوه دسترسی به “قیمت سکه پارسیان” در نسخه موبایل نمایش داده شده است:
اگر پس از مشاهده ویدیو، همچنان ابهام یا سئوالی در این رابطه داشتید لطفا از یکی از کانال های پیش بینی شده با ما تماس حاصل فرمایید.
قرارداد آتی قراردادی است که فروشنده براساس آن متعهد می‌شود در سررسید معین، مقدار معینی از کالای مشخص را به قیمتی که الان تعیین می‌کنند بفروشد و در مقابل طرف دیگر قرارداد متعهد می شود آن کالا را با آن مشخصات خریداری کند. یکی از کالاهایی که ساز و کار معامله آن در این قالب در بورس کالای ایران فراهم شده، سکه می باشد و منظور از سکه آتی، قراردادهای مبادله سکه در قالب قراردادهای آتی در بورس کالاست.